Vrijstelling van btw

Wat betekent 'vrijgesteld van btw'? 

Afgezien van enkele wettelijk bepaalde uitzonderingen, betalen alle zelfstandigen en ondernemingen btw op de verkopen die zij realiseren dus op geleverde diensten en goederen. Er zijn echter uitzonderingen naargelang het type transactie – bijvoorbeeld export naar het buitenland – maar ook structurele uitzonderingen: vrijstelling van btw uit de aard van de handelingen en diensten die de ondernemer/onderneming levert.  

Vrijstelling op basis van artikel 44

Belastingplichtigen die handelingen uitvoeren vermeld in Art. 44 en 44 bis van het btw-wetboek, moeten geen btw aanrekenen. Zij stellen dus rekeningen en facturen op zonder btw. Anderzijds hebben zij geen recht op aftrek van btw op hun aankopen (inkomende facturen). Voorbeelden zijn artsen, ziekenhuizen, diensten van de sociale zekerheid, kinderbewaarplaatsen etc, … Lees meer over de bepalingen van art. 44 in dit artikel. Deze regels zijn verplicht te volgen, dus een arts kan niet zelf beslissen om toch btw te rekenen.

Vrijstelling vanwege de kleine ondernemingsregeling

Een aantal kleine ondernemingen/ondernemers moeten geen btw aanrekenen. Klein is te begrijpen als beperkt in omzet (en dus activiteit). De grens ligt in België op een jaarlijks omzetcijfer van maximaal € 25.000,- exclusief btw. Lees meer over deze regeling in dit artikel.

De ondernemer of onderneming kiest zelf of hij/zij de regeling voor kleine ondernemingen volgt. Wie dat doet, schrijft facturen uit zonder btw, wat een competitief voordeel kan geven en/of meer winst per 100 euro (bijvoorbeeld dezelfde totaalprijs voor een dienst als een concurrent die wel btw rekent, maar zonder de btw te moeten doorstorten). Maar opgepast: wie deze regeling volgt mag de btw op aankoopfacturen NIET aftrekken. Dat vormt dus een extra kost in vergelijking met concurrenten die wel btw rekenen.

Vrijgesteld van btw versus 0% btw tarief

Er zijn nog een aantal scenario’s waarin geen btw-bedrag op een factuur zal staan omdat het toe te passen tarief 0% is. Dat is echter geen vrijstelling want stel dat het nultarief evolueert naar 2%, dan zal dat tarief leiden naar het aanrekenen van een gepast btw-bedrag. Een voorbeeld zijn dagbladen of de verkoop van recuperatiegoederen zoals oude metalen.

Opgepast, geen btw op de factuur vanwege het nultarief is iets anders dan vrijstellingen onder speciale regeling zoals medecontractant of export.

• Werken uitgevoerd onder medecontractant volgen een btw tarief, alleen gebeurt de aanslag door de koper want die regelt de btw volgens het gepaste tarief via de btw aangifte
• Bij export zoals de intracommunautaire leveringen regelt de koper de passende btw via zijn of haar aangifte in eigen land (EU) of daar geldende belastingregel (bv in de VS).

Vrijstelling en 0%-tarief zijn dus wezenlijk verschillend!

Vrijstellingen vereisen een formele melding op de facturen zoals Bijzondere vrijstellingsregeling kleine ondernemingen of btw verlegd. In die gevallen mag je zeker geen 0% tarief op de factuur vermelden, want die geldt niet (en kan heel wat problemen met de btw-administratie veroorzaken).